دزفول ؛ شهری از سپیده دم تاریخ (بخش اول وجه تسمیه و سوابق تاریخی دزفول)

دزپل، دژپل و در اصطلاح محلی آنرا دزفیل و دزپیل گویند و معرب آن دسفول است. دزفول در زمان ساسانیان همزمان با پلی که در کنار آن بر روی دز به منظور برقراری ارتباط بین پایتخت جدید یعنی جندی‌شاپور و شوشتر ساخته شده، بنا گردیده است.

دزفول در اصل اندامیش نام داشته و تا اوایل قرن سیزدهم نیز به همین نام بوده است. احتمالاً نام دزفول یا دژپل ازنام همان پل مشتق گردیده است. معمولاً دژ به معنی قلعه است ولی در اینجا منظور یک دژ طبیعی می‌باشد که در 48 کیلومتری دزفول در کنار رود دز قرار گرفته و یکی ازمهمترین استحکامات کوهستانی ایران به شمار می‌آید.

یکی از محله‌های قدیمی شهر دزفول روناش است، (در قرن چهارم هجری قمری شهر دزفول به قصر روناش نیز معروف بوده است)، که در سمت راست رود دز واقع بوده و هنوز خرابه‌هایی به همین نام باقی است.

دزفول ؛ شهری از سپیده دم تاریخ (بخش سوم پل قدیم دزفول)

پل قدیم دزفول
نام	پل قدیم دزفول
کشور	ایران
استان	خوزستان
شهرستان	دزفول
اطلاعات اثر
نام‌های قدیمی	پل رومی، پل اندامش
کاربری	پل
دیرینگی	بیش از ۱۷ قرن
دورهٔ ساخت اثر	ساسانیان
بانی اثر	شاپور اول
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت	۸۴
تاریخ ثبت ملی	۱۵ دی ۱۳۱۰
اطلاعات بازدید
امکان بازدید	بله
پل قدیم دزفول روی نقشه ایران ۳۲.۳۸۱۵° شمالی ۴۸.۳۹۰۹° شرقی

پل قدیم دزفول
محل	دزفول، روی رود دز
جنس	آجری، ملاط سنگ ساروج
شمار دهنه‌ها	۲۶ دهنه بزرگ و کوچک آجری، ۳ دهنه فلزی از جنس بتون آرمه
شمار ستون‌ها	۱۷
درازا	۳۸۵٫۵ متر
پهنا	۹٫۵ متر
ارتفاع	۱۵ متر
AADT	خیر
مختصات	۳۲°۲۲′۵۳″ شمالی ۴۸°۲۳′۲۷″شرقی

پل قدیم دزفول مهم‌ترین اثر تاریخی دزفول و با بیش از ۱۷ قرن سابقه است. این پل که دو منطقه شرقی و غربی دزفول را به هم وصل می‌سازد، در حقیقت یکی از راه‌های رابط منطقه جندی شاپور و سرزمین بین‌النهرین بوده، که به دستور شاپور اول پس از پیروزی بر والرین و با بکارگیری اسرای رومی ساخته شده است.

استان خوزستان از نگاهی دیگر بصورت مصور! جالبه از دست ندید

 

 

نام استان: خوزستان (Khuzestan)   مرکز استان: شهر اهواز   موقعیت جغرافیایی استان:   عرض جغرافیایی: 29 درجه و 58 دقیقه تا 32 درجه و 58 دقیقه شمالی   طول جغرافیایی: 47 درجه و 42 دقیقه تا 50 درجه و 39 دقیقه شرقی   موقعیت نسبی استان: واقع در جنوب غربی ایران   همسایگان استان:   شمال: استان لرستان   شمال غرب: استان ایلام   شرق: استان‌های چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد   جنوب شرق: استان بوشهر   جنوب: خلیج فارس   غرب و جنوب غرب: کشور عراق   مساحت استان: حدود 64057 کیلومتر مربع   تعداد شهرستان‌ها: 24   نام شهرستان‌ها: آبادان، امیدیه، اندیکا، اندیمشک، اهواز، ایذه، باغملک، باوی، بندر ماهشهر، بهبهان، خرمشهر، دزفول، دشت آزادگان، رامشیر، رامهرمز، شادگان، شوش، شوشتر، گتوند، لالی، مسجد سلیمان، هفتگل، هندیجان و هویزه   جمعیت استان: 4531720 نفر   فاصله مرکز استان تا تهران: 874 کیلومتر

 

 

وجه تسمیه استان خوزستان

 

 

خوزستان در طول تاریخ به نام‌های گوناگون نامیده شده است. در گذشته‌های دور که خوزستان جزئی از عیلام بود، «حالتامتی» یعنی سرزمین حالتام‌ها نامیده می‌شد. این واژه در متن‌های عیلامی، کتیبه‌های هخامنشی و همچنین کتیبه‌های بومی عیلام دیده شده است.

ژول اُپِر، این کلمه را «حالپیرتی» و به معنی سرزمین اپیرتی‌ها خوانده است. اکدی‌ها، واژه «حالتامتی» را بر اساس قواعد زبان خود «عِلامتو» تلفظ می‌کرده‌اند. علامتو در تورات به صورت «عِلام» ضبط شده است. این نام تا سده 13 قبل از میلاد به سرزمین مورد بحث اطلاق می‌شده ولی از این تاریخ به بعد در کتیبه‌های عیلامی و بومی، به نام «انشان سوسنکا» یعنی مملکت انشان و شوش نامیده شده است. علت پیدایی این نام ظاهراً به قدرت رسیدن حکومت ایالت انشان بوده که بر نواحی اطراف نیز استیلا یافته بود. انشان سوسنکا تا آغاز روی کار آمدن سلسله هخامنشی باقی بود ولی از هنگامی که چئیش پیش دوم هخامنشی؛ جدّ کمبوجیه (کمبوجیه: پدر کوروش)، انشان را در حدود سال 640 قبل از میلاد تصرف کرد، نام انشان در کتیبه‌های پارسی و انشانی به «انزان» تغییر یافت. در این زمان بابلی‌ها و آشوری‌ها، آنجا را همچنان «عِلام» می‌گفتند و از اینجا می‌توان استنباط کرد که عِلام یا عیلام، در حقیقت بر یک منطقه جغرافیایی و بر تشکیلاتی اداری و حکومتی که در آن سرزمین برقرار بوده، اطلاق می‌شده است که پایتخت آن شهر معروف «شوش» بوده است و انشان و خووج یا اوژ از ولایت‌های تابع آن بوده‌اند.

هخامنشیان چون با ایالت «اوژ» که قسمتی از کهگیلویه امروزی را شامل می‌شد، همجوار بوده‌اند، عیلام را به نام «اوژ» می‌خواندند و به همین سبب در متن پارسی کتیبه‌های آنان هم هر جا که سخن از این سرزمین رفته، به صورت «اوژ» ضبط شده است. ولی در متن عیلامی کتیبه‌های مزبور، جز در یک مورد، همه جا به زبان بومی، «حالتامی» ضبط است و یک مورد آن در کتیبه بیستون، ستون پنجم می‌باشد که سومین شورش مردم خوزستان، یعنی همان ناحیه اوژ ذکر شده است. این واژه در رسم‌الخط عیلامی به دو صورت «خوز» و «اوز» خوانده می‌شده است. واژه «اوژ» ظاهراً نام طایفه و یا اسم محلی بوده، مانند واژه خوزستان که به معنی سرزمین خوز می‌باشد. مورخان یونانی گفته‌اند که در ناحیه شرقی شهر کنونی اهواز، مردمانی به نام «اوکسی» ساکن بوده‌اند. این واژه، یونانی شده «اوژ» است.

در زبان پهلوی واژه «اوژ» پارسی به صورت «هووج» تلفظ شده است و راولینسون؛ باستان‌شناس انگلیسی بر این باور است که واژه «هبوجستان و اجار» مندرج در مجمل التواریخ و القصص، از کلمه «هووج» پهلوی گرفته شده است که مؤلف آن احتمالاً از حمزه اصفهانی نقل کرده و این اسم در فارسی «هوز» شده است.

با توجه به مطالب بالا، واژه‌های «خوزستان» و «اهواز» هر دو از کلمه‌های «خوز» و «اوز» که عیلامی شده «اوژ» هستند، گرفته شده‌اند. چندین بار در سنگ نبشته‌های داریوش هخامنشی، خوزستان به صورت «هووجه» و خوزستانی به صورت «هووجیه» نامیده شده است. این واژه در فارسی «هوز» شده که جمع عربی آن «اهواز» است. در اینجا می‌بینیم حرف «هـ» به «خ» تغییر یافته که در زبان‌های باستانی ایران و زبان فارسی نظیر آن بسیار دیده شده است مانند «هور زمیه» به جای خوارزم، «هور» به جای خور(شید) و جز این‌ها. نخستین جزء نام هووجه (اووجه) همان واژه «هو» است که در فرهنگ‌های فارسی به معنی «خوب» یاد شده و در ادبیات ما به کار رفته است.

اعتمادالسلطنه می‌نویسد:

«سوزیان اسم خوزستان بوده و پایتخت آن را سوز وسوس می‌گفته‌اند که همان شوش باشد و بعد از این که شوش خراب شد، در نزدیکی آن شوشتر را بنا کرده‌اند».

جهان اسلام

در این نقشه کشورهایی با اکثریت مسلمان به رنگ سبز و کشورهایی با دست کم ۵۰ درصد مسلمان به رنگ زرد نشان داده شده‌اند.

جهان اسلام اصطلاحی است برای سرزمین‌هایی که بیشتر مردم آن پیرو دین اسلام باشند. پیروان اسلام بیش از یک میلیارد نفر تخمین زده می‌شوند که پیرو آیین محمد فرزند عبدالله (پیامبر مسلمانان) از مردمان حجاز و آیینی با قدمت بیش از ۱۴۰۰ سال(سال قمری) هستند. مسلمانان جهان در اعتقاد به پیامبری محمد بن عبدالله به عنوان آخرین پیامبرآسمانی(خاتم‌الانبیاء)،قرآن (کتاب مقدس اسلام)، قبله و بسیاری احکام شریعت اسلام، اشتراک عقیده دارند.

ایرانیان مقیم خارج

عبارت ایرانیان مقیم خارج یا ایرانیان خارج از کشور به ایرانیانی گفته می‌شود که در ایران به دنیا آمده‌اند، اما در خارج از ایران با خانواده‌هایشان زندگی می‌کنند.

بر اساس اظهارات جواد قوام شهیدی دبیر شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور، پنج تا شش میلیون ایرانی خارج از کشور زندگی می‌کنند که هفت درصد از جمعیت کل کشور را شامل می‌شود. بر اساس برآوردهای تخمینی، در سال ۱۳۸۸، ۵۰ تا ۱۰۰ هزار نفر از این افراد به موجب پیامدهای انتخابات ریاست جمهوری دهم ایران از ایران خارج شدند.

جمع سرمایهٔ ایرانیان مقیم خارج در سال ۲۰۰۰ به بیش از ۱٫۳ تریلیون دلار می‌رسید. در سال ۲۰۰۰، واحد مرکزی خبر در ایران اعلام کرد که ایرانیان بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلیارد دلار در ایالات متحده آمریکا، چین و اروپا سرمایه‌گذاری کرده‌اند. ولی رقم این سرمایه‌گذاری در ایران تقریباً هیچ است. پولی که گردشگران ایرانی در دُبِی خرج می‌کنند بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار تخمین زده شده (سال ۲۰۰۶). در سال ۲۰۰۶ کارگران مهاجر ایرانی مجموعاً بیش از ۲ میلیارد دلار درآمد داشته‌اند.

ایرانی های مهاجر به طور متوسط از لحاظ موفقیت های فردی مانند سطح تحصیلات، موقعیت اجتماعی و فرهنگی و شرایط شغلی و مالی، رتبه بالایی دارند ولی در همبستگی و حمایت از آنچه که "جامعه ایرانیان مهاجر" خوانده می شود چندان قوی نیستند و صدای آنها چندان بلند نیست که در تصمیم گیری های سیاسی جامعه میزبان به حساب بیاید. شاید موفق ترین گروه ایرانیان مهاجر، ایرانیان کالیفرنیا باشند که به عنوان یک گروه تاثیرگذار مورد توجه جامعه میزبان قرار گرفته و در سیاستگذاری های این ایالت نقش مهمی دارند. ولی تشکیل یک جامعه مهاجر قوی و تاثیرگذار به تعداد بیشتری انسان های مسئول و همچنین فن سازماندهی و پشتکار نیاز دارد.

آمار براساس کشور

کشور	متولدین ایران	با اصلیت ایرانی
ایالات متحده آمریکا	۲۸۳٬۲۲۵ (۲۰۰۰)	۴۴۸٬۷۷۲ (۲۰۱۰)  و بین ۱ تا ۱/۵ میلیون (۲۰۱۴)
ترکیه		۵۰۰٬۰۰۰ (۲۰۱۴)
قطر	۲۷۰٬۰۰۰
امارات متحده عربی		۴۰۰٬۰۰۰ (۲۰۱۲)
بحرین	۱۷۳٬۰۰۰
کانادا	۹۵٬۴۲۰ (۲۰۰۶)	۱۶۳٬۲۹۰
آلمان	۱۰۰٬۰۰۰ - ۱۲۰٬۰۰۰ (۲۰۰۳)
کویت	۸۰٬۰۰۰ (۲۰۰۳)
مالزی	۶۰٬۰۰۰ (۲۰۱۱)
سوئد	۵۳٬۸۹۲ (۲۰۰۰)	۹۲٬۴۲۸ (۳۱ دسامبر ۲۰۱۱)
ژاپن	۱۲٬۰۰۰ (۲۰۰۰)	۷٬۰۰۰ (۲۰۰۰)
روسیه	۵۰٬۰۰۰ (۲۰۰۲)
بحرین	۴۸٬۰۰۰ (۱۹۹۸)
اسرائیل	۴۷٬۸۰۰ (۲۰۰۷)	۱۳۵٬۰۰۰ (۲۰۰۷)
بریتانیا	۸۰٬۰۰۰ (۲۰۰۹)
هلند	۳۵٬۵۶۱ (۲۰۱۴)
استرالیا	۳۴٬۴۵۳ (۲۰۱۱)	۳۶٬۱۶۸ (۲۰۱۱)
فرانسه	۱۸٬۳۷۶ (۲۰۰۰)
دانمارک		۱۶٬۰۸۱ (۲۰۱۱)
ایتالیا		۷٬۴۴۴ (۲۰۱۰)
اتریش		۵٬۹۲۶{ (۲۰۰۱)
سوئیس		۴٬۰۴۴ (۲۰۰۰)
نروژ		۱۷٬۹۱۳ (۲۰۱۲)
نیوزیلند		۲٬۸۹۵ (۲۰۰۶)
اسپانیا		۱۲٬۳۳۴ (۲۰۱۱)
پرتغال		۳۳۹ (۲۰۱۱)
جمع

کشور مستقل

کشور مستقل، کشوری می‌باشد که دریک سرزمین مشخص دارای حاکمیت داخلی و خارجی، جمعیت پایدار، دولت و همچنین مستقل از دیگر کشورها و قدرت‌ها باشد و بتواند با دیگر کشورها رابطه برقرار کند.^[۱] دولت کشور مستقل صاحب عنوان قانونی برای دارای‌های آن کشور است.به طور معمول این کشور به عنوان کشوری شناخته می‌شود که به هیچ کشوری وابسته نیست، با تحت کنترل هیچ قدرتی با کشوری قرار ندارد.^[۲] البته به صورت انتزاعی، کشور مستقل می‌تواند بدون به رسمیت شناخته شدن توسط دیگر کشورهای مستقل اعلام وجود کند ولی هنگام بستن قراردادها یا برقراری رابطه با دیگر کشورهای مستقل ممکن است، دچار مشکل شود.

تاریخچه

در اواخر قرن نوزدهم، تمامی ساکنان زمین در قسمت‌هایی مختلف با مرزهای مشخص که توسط کشورهای گوناگون تعیین شده بود پخش شده بودند. پیش از آن مناطقی از زمین یا خالی از سکنه بودند یا صاحبی نداشتند یا اینکه افراد کوچ‌نشین در آنجا ساکن بودند و خوب این افراد توانایی تشکیل یک کشور را نداشتند. با این حال، هنوز هم نقاطی زیادی از زمین قابل سکونت توسط انسان نیستند، به طور مثالل جنگل‌های آمازن که در بیشتر مناطق آن کسی زندگی نمی‌کند و یا اینکه در آن بومیان یا افرادی که هنوز با محیط خارج رابطه‌ای نداشتند زندگی می‌کنند. هم‌چنین کشورهایی هستند که هنوز کنترل دو فاکتو (به فرانسوی > لاتین de facto ) بر سرزمین خود را ندارند.مثال آن سومالی می‌باشد.

عربستان سعودی

پادشاهی عربستان سعودی

المملکة العربیة السعودیة
عربستان
بلاد الحرمین

شعار ملی: لا اله الا الله، محمّد رسول‌الله

سرود ملی: زندگانی پادشاه دراز باد

پایتخت
(و بزرگترین شهر)

ریاض
۴°۳۹′ شمالی ۴۶°۴۶′ شرقی

زبان رسمی

عربی

نوع حکومت

سلطنت مطلقه

نام حاکمان 
• پادشاه
• ولیعهد
• ولی ولیعهد

سلمان بن عبدالعزیز
محمد بن نایف آل سعود
محمد بن سلمان آل سعود 

موارد منجر به تشکیل
از بریتانیا

۵ اوت ۱۹۶۰

مساحت

 - 

مساحت

۲٬۱۴۹٬۶۹۰کیلومتر مربع (۱۴ام)

 - 

‌آب‌ها (٪)

جزئی

جمعیت

 - 

سرشماری

۲۷٬۱۳۶٬۹۹۷ نفر 
(۴۶ام)

 - 

تراکم جمعیت

۱۱‎/km^۲‏ (۲۰۵ام)

تولید ناخالص داخلی

(تخمین ۲۰۱۱)

 - 

مجموع

۶۷۶٬۲۲۳ میلیارد دلار (اسمی) 

 - 

سرانه

۲۵٬۳۴۵ دلار 

شاخص توسعه انسانی (۲۰۱۳)

۰٬۸۳۶ (۳۴ام)

واحد پول

ریال سعودی (SAR)

منطقه زمانی

AST

 - 

تابستانی (DST)

DST (ساعت جهانی)

دامنه اینترنتی

sa.

پیش‌شماره تلفنی

+۹۶۶

عربستان با نام رسمی پادشاهی عربستان سعودی^[۱] (به عربی: المملکة العربیة السعودیة) بزرگترین کشور در باختر آسیاست. این کشور که بخش عمدهٔ شبه جزیرهٔ عربستان را در بر گرفته‌است، از شمال با عراق، اردن و کویت، از سوی خاور با امارات متحدهٔ عربی، قطر و خلیج فارس، از جنوب خاوری با عمان، از سوی جنوب با یمن و از سوی باختر با دریای سرخ هم‌مرز است. جایگاه‌های مهم دینی مسلمانان هم‌چون کعبه، مسجد پیامبر و آرامگاه پیامبر اسلام در این کشور جای دارد.

عربستان سعودی با ۲٫۱۴۹ میلیون کیلومتر مساحت بزرگترین کشور غرب آسیا و دومین کشور وسیع عرب‌نشین پس از الجزایر است. این کشور بیش از ۲۷ میلیون جمعیت دارد که فقط ۱۶ میلیون آن‌ها شهروند این کشور و بقیه از اتباع خارجی هستند.

پادشاهی عربستان سعودی در سال ۱۹۳۲ توسط ملک عبدالعزیز بن سعود پایه‌گذاری شد. هرچند که جنگ‌ها و کشمکش‌هایی که به تشکیل عربستان منجر شد در سال ۱۹۰۲ با تصرف ریاض، خانهٔ ابا و اجدادی آل سعود، توسط ملک عبدالعزیز آغاز گردید. عربستان سعودی یک سلطنت مطلقه است. عربستان خود را کشوری اسلامی معرفی می‌کند و به شدت تحت تأثیر وهابیت است. عربستان سعودی کشور محل تولد اسلام است.

عربستان سعودی از بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان نفت دنیا است. این کشور در حدود یک پنجم کل ذخایر نفتی اثبات شده جهان را در خودجای داده است که این ذخایر به شکل عمده‌ای در استان شرقی متمرکز شده‌اند. نفت ۹۵٪ از صادرات و ۷۰٪ درآمد دولت را تشکیل می‌دهد. هر چند اخیراً صادرات غیرنفتی افزایش یافته‌اند. ثروت نفت باعث تبدیل این کشور سلطنتی بیابانی به یکی از ثروتمندترین کشورهای دنیا شده است. درآمدهای گسترده نفتی سبب مدرنیزه شدن سریع کشور و ایجاد دولت رفاه شده است. عربستان همچنین دارای ششمین ذخایر گاز طبیعی بزرگ جهان است.

عربستان سعودی تنها کشور در جهان است که رانندگی زنان را ممنوع کرده است.

استان خوزستان به روایت تصویر

استان خوزستان با مساحت ۶۴٬۰۵۷ کیلومتر مربع در جنوب غربی ایران در کرانه خلیج فارس و اروندرود قرار دارد و مرکز استخراج نفت ایران به‌شمار می‌آید. شهر اهواز مرکز استان خوزستان است. این استان پنجمین استان پرجمعیت ایران است. خوزستان از شمال به استان لرستان، از شمال شرقی و شرق به استان چهارمحال و بختیاری، از شمال غربی به استان ایلام، از شرق و جنوب شرقی به استان کهگیلویه و بویراحمد، از جنوب به استان بوشهر و خلیج فارس و از غرب به کشور عراق محدود می‌شود. این استان با جمعیّت ۴٬۵۳۱٬۷۲۰ نفر (سرشماری ۱۳۹۰) دارای ۱،۰۸۳،۳۴۱ خانوار است که این تعداد شامل ۷۹۳ هزار و ۲۸۹ خانوار شهری و ۲۹۰ هزار و ۵۲ خانوار روستایی است. استان خوزستان در محدوده ۴۷ درجه و ۴۲ دقیقه تا ۵۰ درجه و ۳۹ دقیقه طول شرقی از نصف‌النهار گرینویچ و ۲۹ درجه و ۵۸ دقیقه تا ۳۲ درجه و ۵۸ دقیقه شمالی از خط استوا قراردارد. استان خوزستان دارای ۱۸ نماینده در مجلس شورای اسلامی و ۶ نماینده نیز در مجلس خبرگان رهبری می‌باشد. شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب؛ بزرگترین تولیدکننده نفت ایران، در استان خوزستان و در شهر اهواز مستقر می‌باشد. این شرکت بطور متوسط ۸۵٪ درصد از نفت خام و ۱۶٪ درصد از گاز طبیعی ایران را تولید می‌کند. دانشنامه بریتانیکا اکثریت جمعیت خوزستان را متشکل از دو قوم بختیاری و عرب دانسته که بطور تقریبی هر یک کمتر از نیمی از جمعیت این استان را به خود اختصاص می‌دهند، همچنین دزفولی‌ها، قشقایی‌ها و ارامنه نیز در بخش‌هایی از استان خوزستان سکونت دارند. در حال حاضر عبدالحسن مقتدایی به‌عنوان استاندار خوزستان، بالاترین مقام اجرایی این استان، فعالیت می‌نماید.

آبشار شِوییکی از زیباترین آبشارهای ایران در شمال خوزستان

پارک ملی

پارک ملی در آرژانتین.

پارک ملی صهیون در یوتا در آمریکا.

پارک ملی وازا در کامرون.

پارک ملی به محدوده‌ای از منابع طبیعی، من‌جمله جنگل، مرتع، بیشه‌های طبیعی، دشت، رودخانه، دریاچه و کوهستان اطلاق می‌شود که نمایان‌گر نمونه‌های برجسته‌ای از مظاهر طبیعی باشد. دولت‌ها به منظور حفظ همیشگی وضعیت زیست‌بوم و همچنین ایجاد محیط مناسب برای تکثیر و پرورش جانوران وحشی و رشد گیاهان در خطر انقراض و برای جلوگیری از دخالت‌های مخرب انسانی، این مناطق را تحت حفاظت قرار می‌دهند.

 پارک‌های ملی ایران

پارک‌های ملی ایران، یکی از مناطق چهارگانه حفاظت محیط زیست ایران می باشد. تعریف رسمی «پارک ملی» از دیدگاه سازمان حفاظت محیط زیست به شرح زیر است: «مناطق طبیعی به نسبت وسیع و دارای ویژگی های خاص و اهمیت ملی به لحاظ زمین شناسی، بوم شناسی، جغرافیای زیستی و چشم انداز، با هدف های حفظ وضعیت زیستی و طبیعی، بهبود جمعیت گونه های جانوری و رویشگاه های گیاهی و همچنین بهره برداری تفرجی به عنوان پارک ملی انتخاب می شوند. پارک های ملی محل های مناسبی برای فعالیت های آموزشی، پژوهشی و گردشگری در طبیعت به شمار می آیند. به منظور حفاظت بنیادی از تنوع زیستی، ذخایر ژنتیکی، یکپارگچی اکولوژیک و چشم اندازها، فعالیت های مرتبط با بهره برداری های مصرفی و مسکونی در این مناطق مجاز نیست. به همین دلیل، برای پارک های ملی پشتوانه قانونی حفاظتی مستحکم تری نسبت به سایر مناطق حفاظت شده پیش بینی شده است.»

ایالات متحده آمریکا، اولین کشور و آغازگر سیاست حفظ طبیعت و تاسیس پارک‌های ملی بود. سیستم پارک‌های ملی توسط برخی تاریخ‌نویسان «بهترین ایدهٔ آمریکا» اطلاق گردیده.

آتشفشان

ساختار آتشفشان:
۱. حجره بزرگ تفتالی ۲. سنگ بستر ۳. مجرا ۴. پایه ۵. آذرین‌لایه ۶. مجرای فرعی ۷. لایه‌های خاکستر فوران‌شده ۸. گُرده	۹. لایه‌های گدازه ۱۰. گلو ۱۱. مخروط انگلی ۱۲. جریان گدازه‌ای ۱۳. دودکش ۱۴. دهانه ۱۵. ابر خاکستر

آتشفشان روزنه‌ای در سطح زمین است که سنگ‌های گداخته، خاکستر و گازهای درون زمین، از آن به بیرون فوران می‌کنند. فعالیت آتشفشانی با برون‌افکنی سنگهای مذاب، با گذشت زمان، باعث پیدایش کوه‌های آتشفشانی بر سطح زمین شده است. آتشفشان‌ها معمولاً در نقاطی یافت می‌شوند که صفحه‌های سخت پوسته زمین‌ساخت، همگرایی یا واگرایی دارند. هر آتشفشان سه قسمت اصلی دارد:

۱ - دهانه: که نوک آتشفشان است.

۲ - اتاقک مواد مذاب و داغ آتش فشان: محلی که مواد مذاب قبل از فوران آن جا جمع می‌شود.

۳ - مجرای مرکزی: محل اتصال اتاقک به دهان آتشفشان است.

درون زمین، تودهٔ سنگهای آذرین با حرارت بسیار زیاد (حدود ۱۰۰۰ درجه سانتیگراد و بیشتر) وجود دارد که ماگما (تَفتال) نامیده می‌شود. ماگما، با رسیدن به سطح زمین، سرد و جامد شده و گُدازه نامیده می‌شود که این فرایند باعث تشکیل آتشفشان می‌شود. در ماگما و گدازه، حباب‌های گاز وجود دارد که در زمان فوران باعث انفجار می‌شود.

بروز آتشفشان، تأثیراتی به همراه دارد که یکی از آن‌ها تغییر آب وهوا است. آتشفشان می‌تواند باعث بارش باران و ایجاد رعد و برق شود. آتشفشانها می‌توانند تأثیراتی درازمدت در وضعیت آب و هوا ایجاد کنند. از طرف دیگر، گدازه‌هایی که سریع حرکت می‌کنند، می‌توانند باعث مرگ انسانها شوند؛ چون خاکستر حاصل از بروز آتشفشان، تنفس را دشوار می‌کند.