دموکراسی جفرسونی

توماس جفرسون

توماس جفرسون (به انگلیسی: Thomas Jefferson) (زاده ۱۳ آوریل ۱۷۴۳ در شهر شِدوِل مستعمره ویرجینیا – درگذشته ۴ ژوئیهٔ ۱۸۲۶) یکی از متفکران اصلی و بنیانگذاران آمریکا (برای ترویج ایده‌آل‌های جمهوری‌خواهی در آمریکا)، نویسنده اصلی اعلامیه استقلال ایالات متحده آمریکا و از ۱۸۰۱ تا ۱۸۰۹ میلادی دو دوره متوالی چهار ساله سومین رئیس‌جمهور آمریکا بود.وی همچنین باستان‌شناس، دیرین‌شناس و نویسنده بود. او دانشگاه ویرجینیا را در سال ۱۸۱۹ میلادی بنیان نهاد.توماس جفرسون در سال ۱۷۸۵ و پس از بنجامین فرانکلین به عنوان سفیر آمریکا در پادشاهی فرانسه برگزیده شد. حمایت جفرسون از افزایش اقتدار دولت مرکزی باعث شد تا جرج واشینگتن او را در سال ۱۷۸۹ به عنوان وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا برگزیند. همدلی او با انقلاب فرانسه منجر به اختلاف با الکساندر همیلتون و کناره‌گیری او از این سمت در سال ۱۷۹۳ شد.

جفرسون با وجود عدم تمایل برای نامزد انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۷۹۶ آمریکا شد. جان آدامز پیروز این انتخابات شد ولی جفرسون توانست برای معاونت ریاست‌جمهوری، رای کافی کسب کند. در آن زمان به دلیل نقصی که در قانون اساسی وجود داشت با وجود آنکه رقیب انتخاباتی جان آدامز بود، به عنوان معاون رئیس‌جمهور برگزیده شد.

نقص موجود در قانون اساسی آمریکا در سال ۱۸۰۰ باعث ایجاد مشکل جدی‌تری شد. درحالیکه جمهوری‌خواهان سعی داشتند رئیس‌جمهور و معاون او هر دو از حزب خودشان باشند جفرسون و آرون بر رای برابری برای رسیدن به مقام رئیس‌جمهور داشتند. در آن زمان بر اساس قانون اساسی، مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا مسئول رسیدگی و حل این مشکل بود. با وجود اختلافات گذشته، الکساندر همیلتون با جفرسون، از انتخاب جفرسون پشتیبانی کرد و بدین ترتیب توماس جفرسون به عنوان سومین رئیس‌جمهوری آمریکا برگزیده شد.جفرسون نخستین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا است که مراسم تحلیف ریاست‌جمهوری خود را در شهر واشینگتن، دی.سی. به جا آورد. جفرسون علایق و مهارت‌هایی متفاوت در زمینه‌های مختلف از امور آموزشی گرفته تا معماری و موسیقی داشت. جفرسون در حالی دور دوم ریاست جمهوری خود را در سال ۱۸۰۹ به پایان رساند که تلاش کرده بود کشورش را از درگیر شدن در جنگ‌های ناپلئون در اروپا برحذر دارد.

مهم‌ترین وقایع در طول ریاست جمهوری وی خرید ایالت لوئیزیانا در ۱۸۰۳ و سفر اکتشافی لوئیس و کلارک (۱۸۰۶–۱۸۰۴) هستند. از دیگر اقدامات او در دوران ریاست‌جمهوری می‌توان به کاهش هزینه‌های ارتش و نیروی دریایی، کاهش بودجه، کاهش بدهی‌های کشور تا یک سوم و سرکوب دزدان دریایی مزاحم کشتی‌های آمریکایی در دریای مدیترانه بودند. با اینکه در قانون اساسی آمریکا تبصره‌ای در مورد تملک اراضی جدید پیش‌بینی نشده بود، جفرسون در ۱۸۰۳ اقدام به خرید ایالت لوئیزیانا از ناپلئون بناپارت کرد.توماس جفرسون به همراه مارتین ون بیورن تنها کسانی هستند که توانسته‌اند به عنوان دبیر دولت آمریکا، معاون رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا و رئیس‌جمهور آمریکا خدمت کنند.

ویژگی های دموکراسی جفرسونی

مشخصه‌های اصلی آن به ترتیب زیرند:(که جفرسونی‌ها در سخنرانی‌ها و تصویب‌های قوانین خود اظهار داشته‌اند).

• ارزش اصلی سیاست آمریکا مردم‌سالاری نمایندگی است و شهروندان وظیفه‌ای اجتماعی دارند تا به دولت کمک کرده و جلوی فساد و به خصوص سلطنت و اشرافیت را بگیرند.
• کشاورزی که در زمین خود کشت می‌کند بهترین نمونهٔ فضائل مدنی (civic virtue) و استقلال از تأثیرهای فاسدکنندهٔ شهر است. خط مشی سیاسی دولت باید به سود وی باشد. سرمایه‌گذاران و بانک‌دارها و صنعت گران شهرها را به گنداب فساد تبدیل می‌کنند و باید از آن‌ها اجتناب شود.
• آمریکایها وظیفه دارند که آنچه جفرسون امپراتوری آزادی خوانده‌است را گسترش دهند. اما باید از اتحادهای گرفتارکننده با دیگرکشورها بپرهیزد.
• دولت ملی یک احتیاج خطرناک است و با این که باید برای منفعت عمومی و محافظت و امنیت مردم و ملت و جامعه تأسیس شود ولی باید از نزدیک زیر نظر بوده و قدرتش محدود شود. اکثر ضد فدرالیستهای آمریکا به جفرسونی‌ها گراییدند.
• جمهوری‌خواهی معروف به مردم‌سالاری نمایندگی بهترین نوع دولت است و به دموکراسی نمایندگی احتیاج است تا از حکومت استبدادی و ظلم و ستم توسط اکثریت جلوگیری شود. همان‌طور که مدیسن در فدرالیست شمارهٔ ده خود شرح داده‌است.
• دولت فدرال حق تجاوز به حقوق اشخاص را ندارد. منشور حقوق ایالات متحده آمریکا ریشه و شاهد اصلی است. تحلیل‌های کنتاکی و ویرجینیا (نوشته‌شده در ۱۷۹۸ مخفیانه توسط جفرسون و مدیسن) این را اعلان می‌کنند.
• آزادی بیان و آزادی مطبوعات بهترین روش برای جلوگیری از ظلم و ستم مردم توسط دولت خود آن‌ها هستند. تخلف فدرالسیت‌ها از این ایده از طریق اعمال بیگانه و آشوب‌طلب در سال ۱۷۹۸ به موضوعی مهم تبدیل شد.
• قانون اساسی ایالات متحده آمریکا برای مراقبت از آزادی مردم نوشته شده‌است. با دیدی سخت‌گیرانه باید این نحوهٔ نوشتن را در خاطر داشت. با این وجود هیچ جامعه‌ای نمی‌تواند یک قانون اساسی دائمی یا حتی یک قانون دائمی بسازد. زمین همواره به نسل زنده تعلق دارد.

 سیاست‌های دولت جورج بوش، توسط برخی صاحبنظران، متهم به دور شدن از ایده‌های مردم‌سالاری جفرسونی شده‌است.