خیابون ، شور و تلاش زندگی

پایگاه اطلاعات علمی ، فرهنگی ، تجاری

خیابون ، شور و تلاش زندگی

پایگاه اطلاعات علمی ، فرهنگی ، تجاری

خیابون ، شور و تلاش زندگی

ضمن خوش آمدگویی به دوستان و میهمانان گرامی به اطلاع می رساند در این سایت اطلاعات بروز علمی ، تجاری ، فرهنگی و هنری در زمینه های مختلف عرضه گردیده و گفتمان های مربوطه در این مکان پیگیری و به بحث گذاشته می شود.

دنبال کنندگان ۴ نفر
این وبلاگ را دنبال کنید
پیام های کوتاه
نویسندگان
پیوندهای روزانه
آخرین نظرات

۳ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «دزفول» ثبت شده است

دانشگاه گندی‌شاپور که اعراب آن را جُندی‌شاپور می‌خواندند، یکی از آثار به جای مانده از سلسله ساسانیان است. و بیش از ۱۷ سده قدمت، از باستانی ترین دانشگاه های خاورمیانه محسوب میشود.

گندی‌شاپور شهری است کهن در شمال استان خوزستان و در نزدیکی شهرستاندزفول که امروزه ویرانه‌های آن باقی است و به سبب بیمارستان و دانشگاهی که در آن بوده شهرت بسیار داشته‌است. در دانشگاه گندی‌شاپور، برخی کتاب‌ها از زبان‌هایهندی، سریانی، و یونانی به پهلوی ترجمه شد که از آن جمله می‌توان به خدای‌نامه،کَلیله و دِمنه، هزار افسانه، سندبادنامه، ویس و رامین، آیین‌نامه، و تاج‌نامه اشاره کرد.

ریشه‌شناسی نام گندی‌شاپور

این نام از ترکیب دو واژه آشوری یا آسوری "گَنْتَ" به معنی بهشت که در لغت عرب همان "جَنَت" است و "شَپرْتَ" به معنی زیبا ساخته شده است.عبارت "بهشت زیبا" شاید بخاطر ویژگی های معماری و تلفیق آن با طبیعت آن منطقه بر دانشگاه گذارده شده باشد. به نوشته ریچارد فرای، کلمه گندی‌شاپور، تحریف شده نام «وِه آنتیوخ شاپور» یعنی «بهتر از آنتیوخ را شاپور ساخته» است. بر اثر جنگ‌های شاپور یکم با روم، شاهنشاه ساسانی، اسیران رومی را در فارس و خوزستان اسکان می‌داد و با توانایی آنها، بند قیصر بر روی رود کارون ساخت و کاخ بیشاپور را موزائیک کرد. این رفتار شاپور یکم، سرآغاز ریشه دوانیدن مسیحیت در جنوب ایران گشت. اما دنیل پاتس، استدلال می‌کند که گندی‌شاپور، پیشینه‌ای به درازای سلسله اشکانی دارد. بن‌مایه حرف‌های او، دو کتیبه یونانی‌زبان در شوش است که نام یک آبراهه را، گندیوسوس (نام علمی: Gondeisos) نامیده است. به نظر شاپور شهبازی، گندی‌شاپور، برگرفته از نام ایرانی «گوند-دژ» به معنی «قلعه نظامی» است که دنیل پاتس را به این فرضیه کشانده، که این‌طور فرض کرد که «گند دز»، نام مکانی است که بایستی از رودخانه آب دز وام گرفته شده باشد. بنابر استدلال او، زمانی که شاپور یکم، شهر را بازسازی کرد، «گُند دژ»، تبدیل به «گوند دژ» یا «گوند دزِ شاپور» تبدیل گشت، در حالی که تبعیدی‌های آنتیوخ (امروزه انطاکیه؛ شهری بنا شده بر روی رود عاصی بنا گشته) را در این شهر اسکان داد و شعار «[این شهر] بهتر از آنتیوخیای شاپور [است]»، را ترویج داد. با کاوش باستان‌گرایانه ویرانه‌های گندی‌شاپور، هیچ نشانه‌ای مبنی بر حضور تمدن پیش-ساسانی یافت نشد و پرونده این تناقضات، بسته شد.به گزارش طبری‌، سازنده گندی‌شاپور، شاپور یکم ساسانی است. آورده‌اند که این شهر در 260 میلادی، به دنبال پیروزی شاپور یکم بر والریانوس، امپراتور روم (حک:253ـ260 میلادی)، به دست اسیران رومی ساخته شد و ایرانیان، اسیران را در این محل سکنا دادند. نام شهر ابتدا وِه‌اَندیو شاپور/ وِه‌اَنتیوک شاپور «به از انطاکیه شاپور» (یعنی شهری که شاپور آن را بهتر از انطاکیه بنا کرد)، بود و بعداً گندیشاپور و جندیشاپور نامیده شد. نام آن به صورت نیلاب و نیلاط نیز ضبط شده و چون مباشر شاپور برای احداث این شهر شخصی به نام بیل بوده است، آن را بیل و بیل‌آباد نیز نامیده‌اند. قفطی، بر اساس افسانه‌ای، نام این شهر را مرکب از دو نام «جُندا» و «شاپور» دانسته و نوشته است که شاپور اول ساسانی، پس از صلح با امپراتور روم (آورلیانوس، حکومت: 270 ـ 275 میلادی)، با دخترش ازدواج کرد و دستور به ساخت شهری همچون کنستانتیونوپول را برای همسرش داد. مکان این شهر، در یکی از آبادی‌های خوزستان، متعلق به شخصی به نام جُندا، احداث شد. اهالی، بنای این شهر را به «جندا و شاپور» نسبت دادند. همراه دختر آورلیانوس، تعدادی از پزشکان متبحر و پیشه‌وران و صاحبان حرفه‌ای دیگر از کنستانتیوپول به جندی‌شاور رفتند و به تربیت شاگرد مشغول گشتند.
  • Adminstartor

دزفول ؛ شهری از سپیده دم تاریخ (بخش ششم شهر گندی شاپور)

Adminstartor | جمعه, ۲ بهمن ۱۳۹۴، ۰۱:۱۳ ب.ظ

گُندی شاهپور یا گُندی شاپور یا جُندی شاپور یکی از مهمترین شهرهای دوره ساسانی بود که توسط شاهپور یکم ایجاد گردید. جندی شاپور از همان بدو تأسیس بتدریج بصورت یکی از مراکز علمی و پزشکی جهان آن روز در آمد و بنا بگفتهٔ تاریخ‌نویسان شاپور دستور داده بود تعداد زیادی از کتاب‌های طب یونانی را به زبان پهلوی ترجمه و در آنجا نگهداری کنند، خسرو انوشیروان در این شهر بیمارستان بزرگی ساخت و بر توسعهٔ دانشکدهٔ پزشکی آن افزود. ابوحنیفه دینوری در کتاب اخبارالطوال گوید:

چون شاپور پسر اردشیر بابکان به شهریاری رسید، لشکر به روم کشید پس چون به عراق بازگشت به خاک اهواز رفت و به جستجوی جای مناسبی برای احداث شهری پرداخت تا اسیرانی را که از خاک روم با خود آورده بود، در آن جای سکنی دهد، پس شهر جندی شاپور را بنیاد کرد و این شهر را به زبان خوزی نیلاطمی‌گفتند، لیکن مردمش آن را نیلاب می‌خوانند.

با توجه به این نکته که شهر مذکور چند نام داشته، می‌توان دریافت که پیش از تجدید بنا در روزگار شاپور وجود داشته و ناحیه‌ای مسکونی بشمار می‌رفته‌است. معروف است که وی پس از غلبه بر والرین و ویران ساختن انتاکیه اسیران رومی را در این محل اسکان داد و نام آنرا وه اندیوک شاپور به معنی به از انتاکیه شاپور نامید.

مانی پیامبر ایرانی در همین شهر بدار آویخته شد و پیکر او را بر دروازه آویختند و از آن به بعد آن دروازه تا ادوار اسلامی بنام دروازهٔ مانی نامیده می‌شده‌است.

  • Adminstartor

دزفول ؛ شهری از سپیده دم تاریخ (بخش پنجم چغامیش)

Adminstartor | جمعه, ۲ بهمن ۱۳۹۴، ۰۲:۱۵ ق.ظ

چغامیش شهری از دوران پیش از اختراع خط است و قدمت آن به حدود ۳۴ قرن پیش از میلاد می‌رسد. چغامیش را باید نخستین مرکز در ایران دانست که خط و کتاب، اول بار در آنجا ظاهر شده است. وجود چنین تپه‌های باستانی درشهرستان دزفول سبب شده که دزفول را شهری از سپیده دم تاریخ بنامند.

در پناه کوه زاگرس و حاشیه شمالی شوش و چهل کیلومتری جنوب شرقیدزفول تپه‌های میان رودخانه دز و کارون از یک تپه بزرگ و نسبتاً مرتفع و چند تپه کوچک تشکیل شده‌اند. این تپه‌ها روزگاری پوشیده از کوزه شکسته‌های فراوانی بود که پس از نخستین مطالعه و بررسی روشن شد از عهد پیش از خط باقی‌مانده‌اند. این منطقه در جلگه‌ای که آبادی‌های شاه آباد در شمال، شلگهی در غرب، کهنک در شمال شرقی و دولتی و جلیعه در جنوب آن واقع اند و در میان دشتی وسیع و در ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی دزفول قرار دارد.

هلن کانتور دربارهٔ کاوشهای چغامیش در موزه ایران باستان و در سال ۱۳۵۱ سخنرانی ای با عنوان «شهری در سپیده دم تاریخ» ایراد کرده و در آن به این مطلب اشاره کرده است:

«در این تپه این واقعیت نهفته است که از هفتمین هزاره پیش از عصر جدید تا شکوفایی کامل تمدن شوش فرهنگهایی در این منطقه بی وقفه جانشین یکدیگر بوده‌اند. از قاعده تا راس این تپه ۱۵ لایه روی هم قرار گرفته است. بر خاک زرین آثاری از فرهنگ و تمدن و مدنیت در ۹ هزار سال پیش به چشم می‌خورد این انسانها چگونه می‌زیسته‌اند؟ دربارهٔ اینان نمی‌توان گفت عیلامی بوده‌اند. مردم این شهر کوچک ۷ هزار سال قبل از میلاد از کشاورزی و دامپروری گذران می‌کردند.» 

  • Adminstartor