نظریه قیمت‌گذاری آربیتراژ

نظریه قیمت‌گذاری آربیتراژ، (به انگلیسی: Arbitrage Pricing Theory) در علوم مالی، یک نظریه عمومی قیمت‌گذاری است، که بازدهی را به صورت یک رابطه خطی، با چند فاکتور بنیادی و کلان اقتصادی، مدل‌سازی می‌کند. به عبارتی توضیح می‌دهد، که چه چیزی باعث ایجاد تفاوت بین بازدهی اوراق بهادار مختلف می‌شود. قیمت دارایی‌ها نیز براساس تنزیل جریانات نقدی مورد انتظار دارایی‌ها، براساس نرخ تنزیل به دست آمده از مدل آربیتراژ محاسبه می‌شود.

پایه و مبنای مدل قیمت‌گذاری آربیتراژ «قانون قیمت واحد» است. به عبارتی دو دارایی که دارای ریسک و بازدهی مشابهی باشند، نمی‌توانند با قیمت‌های متفاوتی معامله شوند. قیمت گذاری نادرست به سرعت از بین می‌رود و آربیتراژ سرانجام تعادل را در بازار بین ریسک و بازدهی ایجاد می‌کند.

سود (بازده) بدون ریسک یا بدون سرمایه‌گذاری در بازار پایدار نخواهد بود. مدل قیمت گذاری آربیتراژ محصول عقل سلیم و جبر خطی است. سرمایه‌گذاران در ازای نگهداری دارایی، انتظار دریافت بازدهی دارند، که به چند فاکتور عمومی بستگی دارد، سرمایه‌گذار نمی‌تواند در تمام شرایط از یک پرتفوی سرمایه‌گذاری، نسبت پرتفوی‌های جایگزین موجود در بازار، بازدهی اضافی به دست‌آورد، در نتیجه رابطه خطی بین بازدهی مورد انتظار و فاکتورهای بنیادی وجود دارد.

نظریه قیمت‌گذاری آربیتراژ در سال ۱۹۷۶ توسط اقتصاددانی بنام استفان راس مطرح شد.